Ortaçağ'da Bilgi ve Sosyal Pratik

Şam 1190-1350

Ortadoğu’nun kültürel yapısı ile toplumsal yapısı arasındaki ilişkiyi yeni bir yaklaşımla ele almayı amaçlayan Michael Chamberlain, bu eserinde, Ortaçağ Şam’ını mercek altına alıyor. Yazar, Avrupalı tarihçilerin, yabancısı oldukları toplumlara Avrupa merkezli kalıpları tatbik ettiklerini, ancak bu kalıpların, toplumsal gelişimi bilginin üretimi, dini vesayet ve büyük aile yapılarına dayanan Ortaçağ İslam toplumunu anlama ve açıklamada yetersiz kaldığını, hatalı değerlendirmelere sebebiyet verdiğini belirtiyor. Zira Ortaçağ İslâm toplumunda siyasi ve sosyal gücü ellerinde tutanlar, devlet kurumu yahut tüzel kişilerden ziyade toplumun ileri gelen aileleriydi. Yazar; toplumda statü ve güç kazanmaları ve elde ettikleri bu gücü, kendi aileleri içinde nesilden nesile aktarmada benzer stratejileri kullanmaları açısından Şam’ın eğitimli eliti ile askerleri arasında ilginç paralellikler kuruyor. Chamberlain; Latin, Batı, Çin ve İç Asya’nın Çin nüfuzu altında kalmış hanedanlarına ilişkin elde ettiği verilerden hareketle, politik gücün o dönemdeki yapısını da analiz etmek suretiyle Ortadoğu’daki durumu dönemin Ortaçağ Avrasya’sı bağlamında ele alıyor.