Hasan Kâfî Akhisârî

951/1544’de Bosna-Hersek’teki Akhisar (Prusac) kasabasında doğdu. Tahsiline on iki yaşında Akhisar’da başladı. Temel ilimleri burada öğrendikten sonra, 974/1566 yılında İstanbul’a giderek dokuz yıl kadar medresede okudu. 983/1575-76 yılında medrese tahsilini tamamlamasının ardından doğum yeri olan Akhisar’a dönerek bir süre öğretim ve telifle meşgul oldu. Akhisar, Srem ve Osiek’te (Osjek) kadılık yaptı. Bu dönemlerde ders de verdi. Hacca gitti ve Medine’de iken derslere katıldı. 1000/1592 yılında İstanbul üzerinden memleketine dönünce Akhisar yakınlarındaki bir bölgeye kadı oldu. 1003/1594 yılının sonbaharına kadar yürüttüğü bu görevini bölgede çıkan karışıklıklar sebebiyle terk edip Akhisar’a döndü ve burada ders verdi. 1004/1596 yılında meşhur eseri Usûlü’l-hikem fî nizâmi’l-âlem’i yazdı. Hayatının son yıllarını eser yazarak ve ders okutarak geçiren Hasan Kâfî, 1024/1615 tarihinde vefat etti ve Akhisar’da yaptırdığı caminin yanında bulunan medresenin bitişiğindeki türbeye defnedildi. Dil, mantık, felsefe, fıkıh, ilm-i kelâm ve biyografi gibi alanlarda çok sayıda eser veren Hasan Kâfî Akhisârî’nin günümüze ulaşan eserlerinden bazıları şunlardır: Temhîsü’t-Telhîs fî ilmi’l-belâğa, Muhtasaru’l-Kâfî mine’l-mantık, Ravzâtü’l-cennât fî usûli’l-itikâdât, Nûrü’l-yakîn fî usûli’d-dîn, Semtü’l-vusûl ilâ ilmi’l-usûl, Nizâmü’l-ulemâ ilâ hâtemi’l-enbiyâ’.