Emir Şekib Arslan

EMİR ŞEKİB ARSLAN (1869-1946) berrak ve etkileyici üslubu ile kitap, makale, mektup ve notlardan oluşan binlerce esere imza atmış verimli bir yazar, usta bir polemikçi olduğu kadar, dönemin önemli şahsiyetleriyle yakın ilişkiler kurmuş, siyasi hadiselerin merkezinde yer almış aktif bir siyaset ve mücadele adamıdır. Bir Dürzi prensi olarak Lübnan bölgesinde mahalli ağırlığa sahip olan Şekib Arslan’ın nüfuzu, Mısır Hilal-i Ahmeri’ndeki çalışmaları, Osmanlı Meclis-i Mebusanı’ndaki Havran mebusluğu ve Almanya’daki temasları nedeniyle bölgesel sınırların çok ötesine geçmiştir. İttihat ve Terakki içinde Cemiyetin parti yönetim kurulu mahiyetindeki Kalem-i Umumiliğinde yer alacak kadar yükselen Şekib Arslan, aynı zamanda Abdülaziz Çaviş, Salih Şerif et-Tunusi ve Ali Başhamba gibi kimselerle beraber Teşkilat-ı Mahsûsa’nın önde gelen Arap elemanlarından biridir. Şekib Arslan’ın doğumundan 1920’lere kadarki hadiseleri ele alan otobiyografisi Türk-Arap ilişkileri, İttihatçıların ve bilhassa Dördüncü Ordu komutanı Cemal Paşa’nın Araplara yönelik politikaları, Arap Milliyetçiliği, Almanya ile ilişkiler ve İttihatçı paşaların akibetleri gibi konularda ilginç ayrıntılar ihtiva etmektedir. Şekib Arslan yaklaşık 1923’e kadar Osmanlı birliğininin devamına dair inancını kaybetmemiş, Almanya’da bulunan Talat Paşa ve diğer ileri gelen İttihatçılarla çalışmalarını sürdürmüş, ancak Ankara’daki yeni yönetimin bu tarihten itibaren İslâm alemi ve onun bir parçası olarak Arap dünyası ile köprüleri atması üzerine bu idealin sürdürülemeyeceğini görmüştür. Bu tarihlerden itibaren kendisi için tayin ettiği yeni misyon, Arap dünyasının birliğini sağlamak ve Batılı devletlerin Araplara yönelik sömürge politikalarıyla mücadele etmektir.